Buitenplaats Elswout

Buitenplaats Elswout is circa 85 hectare groot en telt vele sprookjesachtige huisjes en bruggetjes. De buitenplaats is onderdeel van Nationaal Park Zuid-Kennemerland; de historie van de buitenplaats gaat terug tot 1645.

In de 17e eeuw raakte het onder Amsterdamse kooplieden in zwang om een buitenplaats aan te leggen. Al snel werden de binnenduinen hiervoor ontdekt: ze lagen hoog en droog en waren rijk aan natuur. Van de buitenplaatsen Duinvliet, Koningshof, Caprera, Middenduin en Duinlust is Elswout het best bewaard als landgoed.

Franse stijl

In 1645 kocht de Amsterdamse lakenkoopman Carel Molijn het deels afgegraven duingebied. Hij bouwde er een landhuis en liet tuinen aanleggen. Het Landgoed werd naar het voorbeeld van de paleistuinen van Versailles aangelegd in een strakke stijl, gekenmerkt door rechte lijnen en symmetrie. De natuur werd aan banden gelegd met gladgeschoren gazons en kortgesnoeide hagen en bomen. Een centrale plaats op het landgoed wordt ingenomen door het grote Landhuis. In de richting van Haarlem liggen nog steeds aan weerszijden van het huis kaarsrechte lindelanen.

Engelse stijl

Rond 1780 wisselde Elswout van eigenaar en deed de Engelse landschapsstijl haar intrede op het landgoed. In deze stijl moest het park er juist zo romantisch en natuurlijk mogelijk uitzien. Dit ideaalbeeld werd geschapen door dichte bossen af te wisselen met open ruimten. De rechtlijnigheid maakte plaats voor speelse, gebogen vormen, zodat de wandelaar telkens verrassende doorkijkjes heeft op weilanden, vijvers en boomgroepen. In de nieuwe opzet werden oude bomen zoveel mogelijk meegenomen en er werden romantische paviljoentjes toegevoegd.

Orangerie Elswout en ijskelder

Een bekend onderdeel van de buitenplaats is de orangerie. Hier konden de niet-winterharde planten in de kas de koude doorstaan. De Orangerie is nu in gebruik als horecagelegenheid. Naast de orangerie waren er ook stallen en was er een ijskelder; in de winter werd ijs uit de vijvers en waterpartijen gehakt om in de zomer als koeling te dienen.

Landhuis Elswout

Het huidige landhuis is in 1805 grondig vernieuwd door de rijke familie Borski die de buitenplaats lang in bezit had. In de tweede wereldoorlog namen de Duitsers bezit van de buitenplaats. Het lege huis werd door de bezetters gebruiksklaar gemaakt als telefoon en radiostation. Op het dak werd hiervoor een zendmast geplaatst. Met tussenpozen van leegstand verhuurden de erven het huis o.a als school voor de Montessori-afdeling van het Kennemer Lyceum, het Jac.P.Thijsse-lyceum . Eind jaren vijftig van de vorige eeuw werd de gemeente Bloemendaal eigenaar van Elswout. De buitenplaats is sindsdien voor bezoekers opengesteld. In 1970 nam de Staat der Nederlanden in 1970 de buitenplaats over van de gemeente Bloemendaal. Staatsbosbeheer vestigde in het leegstaande huis tot 1992 de Zocher tuinbouwschool, een lagere tuinbouwopleiding voor toekomstige bloemisten of hoveniers.

In 2000 kreeg de eigenaar van B.V. Nederlands Monumenten Bezit de grond waarop het landhuis staat voor zestig jaar in erfpacht voor het symbolische bedrag van één gulden. Voorwaarde was dat het landhuis zou worden afgebouwd in de door Borski en Muysken beoogde staat. Twee jaar later werd begonnen met deze ingrijpende restauratie.

Heeft u een vraag of opmerking?

Vul het onderstaande formulier in, we nemen zo spoedig mogelijk contact op!

Wat is je naam?


Wat is je Emailadres?




Ongeldige invoer